Debriyaj kelimesi Fransızca kökenlidir. Debriyaj, balata, teker ve motor arasındaki bağlantıyı sağlıklı bir şekilde kurar. Balata pürüzlü yüzeye sahiptir ve sürtünmesi oldukça kolay ve hızlıdır. Aynı zamanda balata disk şeklinde bir malzemedir. Yüzeye bastırıldığında gelen alanı kavrar ve bütünleşir. Balataya basılı tutuldukça alanı kaplayarak hareket etmesine yardımcı olmaktadır. Bu sistem ise debriyajın genel yapısını oluşturur ve aracın takılmadan hareket etmesini sağlar.
Araç vitesi kullanılırken debriyaj kısmına tam olarak basılması motor ve tekerlek arasındaki bağlantının kesilmesini sağlar. Debriyaja basılı tutmak balata motor diskinden ayrılır ve araç boşa çıkar. Debriyaja basılı iken vites değiştirerek yola devam etmek gerekir. Debriyaj bırakıldığında önceden ayarlanan dişliden yolculuğa devam edilir.
Balatalardaki sürünme yüzeyinin artışı debriyajla ilgilidir. Debriyajı yavaş yavaş bırakmak balatalardaki sürtünmenin başlamasını tetikler. Balata motor üzerindeki dişlilere sürtünür debriyajı yavaş kaldırırken ve tutunacak alan bulamaz. Araç torku giderek tekerleklere yönelir. Motorun çalışma hızı balata ve tekerleklere de yansır ve uyumlu çalışması aracın sorunsuz ilerlemesini sağlar. Debriyaj tam olarak bırakılmazsa güç tekerleklere iletilmez. İlk başlangıçta debriyajdan ayağı yavaş çekerek aracın kendini toparlaması ve güç aktarmasını dengeli yapması beklenir ve ayak debriyajdan kalkarak otomobilin hareket etmesi sağlanır.
Debriyajdan hızla geri çekilmek aniden arabanın fırlamasına ya da aracın stop etmesine neden olur. Birden çıkan güç karşısında araç iki şekilde tepki vermektedir. Aracı öğreten kişilerin direktiflerini doğru uygulamak ve motor sesini dinlemek debriyaj hâkimiyetini geliştirir. Böylece kişiler zamanla aracı stop ettirmeden güvenli şekilde aracı sürebilir.
Araç yokuş çıkarken ayak debriyaja tam basılı ise otomobilin geriye doğru gidilmesine neden olur. Yokuşta geriye gitmemek için hem debriyaj hem de frene basılması gerekir. İkisinin eşit şekilde basılması gücün eşit şekilde dağılmasını sağlar. Debriyajdan yavaşça ayağı çekerken diğer ayak frende basılı olmalıdır. Araç titremeye başladıysa ileri gitmek istediğini belirtir ve bu durumda frenden ayağı çekmek gerekir. Araç ileri giderken yer çekimi ile denge sağlanarak geriye gitme önlenmiş olur. Debriyajdan ayağı çekmeli ve gaza basarak yokuşta kaymadan yukarı çıkılabilir. Debriyaj balataları sürekli kullanıldığı için eriyebilir ve sürtünme özelliğinin hasar görmesine neden olabilir. Herhangi bir durumda kullanılmayacaksa debriyaja basılmamalı ve güç oluşturulmamalıdır.
Giriş
