Elektrikli ve hibrit araçlar ekseninde otomotiv sektöründe yaşanan son gelişmelere sadece motor teknolojisi açısından bakmamak gerekiyor. Otomobil markaları çıkan her yeni modelde yeni bir sistem veya geliştirilmiş bir teknoloji kullanıyor. Elektrikli araçları mercek altına aldığımızda ise motorun yanında birçok başka sistemin de elektrik motorunun kendine has nitelikleri nedeniyle çok farklı bir dönüşüme girdiğini görebiliyoruz. Bunların başında şanzıman sistemleri geliyor.
Şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır. İçten yanmalı motora sahip otomobillerin, optimum güç noktasında verim artışı sağlamak için çeşitli vites dişli adetlerine sahip şanzıman sistemleri vardır, bu da motor verimliliğini ve tepki verme yeteneğini artırır. Manuel şanzımanlı araçta sürücü vitesler arasında geçiş yapmak için debriyaj pedalını ve aracın vites kolunu kullanır. Manuel şanzımanlarda en çok 7 vites bulunurken, otomatik şanzımanlı araçlarda 9 adede kadar vites dişlisi bulunur. Motorun gücünü tekerleklere aktarabilmek için mekatronik, debriyaj pedalı, baskı balata, şanzıman ve kavrama gibi birçok parça arada işlev görür. Bu sistemler her yıl yeni teknolojik gelişmelerle güncellenmektedir.
Geleneksel içten yanmalı motorlarla elektrikli araçlar arasında en önemli farklardan birini güç aktarma organları oluşturuyor. Elektrikli araçların çoğunda çok vitesli bir şanzıman bulunmuyor. Bunun yerine, tek vitesli diyebileceğimiz bir düzenek elektrik motorunu çalıştırır. Elektrikli motorlar, geniş bir devir aralığında sabit tork üretebildikleri için şanzıman ihtiyacını ortadan kaldırmaktadır.
Elektrikli otomobillerin de bir tür şanzımanı vardır, ancak genellikle yalnızca tek bir vitese sahiptirler, bu da vites değiştirmeye gerek olmadığı anlamına gelir. Temel fark, elektrikli araçlarda elektrik motorunun, vites değiştirmeden en yüksek hıza çıkmak için anında güç ve tork sağlamasıdır. İçten yanmalı bir aracın ise belirli hızlara ulaşabilmesi için vites değiştirmesi gerekir.
Bir bütün olarak ele alındığında aktarma organlarında motordan aktarılan gücün tekerleklere iletilmesinde oluşan güç kaybının elektrikli araçlarda olmaması performans, sessiz sürüş ve güçlü tork gibi birçok avantaj getirmektedir.
TOGG’dan Tesla’ya, BYD’den Mercedes’e kadar birçok marka tek vitesli bir sistem kullanırken Porsche elektrikli Taycan’da iki kademeli bir şanzıman kullanır. Porsche bu sistemi verimliliği artırmak ve hem düşük hızdaki ivmelenmeyi hem de en yüksek hızı optimize etmeye yardımcı olmak için kullandığını açıklamıştır. Gelecekte ne olur bilinmez ama şu an için bu sistemi tercih eden modeller istisna teşkil etmektedir.
Sağlanan fayda bununla da sınırlı kalmaz. Vites kutusu gibi ek parçaların olmaması, aracın sürüş konforunu artırır ve sürücüye daha sessiz bir yolculuk deneyimi sunar. Ayrıca vites kutusunun olmaması, elektrikli araçların daha ileri seviyede otomasyon ve sürücü destek sistemlerine entegrasyonuna da katkı sağlar. Böylece sürücüler daha güvenli ve akıllı bir sürüş deneyiminden faydalanır.
İçten yanmalı mortorlu araçlarda bulunan birçok parçanın bu sayede ortadan kalktığını düşünürsek elektrikli bir aracın bakım, onarım ve yedek parça değişimi gibi birçok masrafının da bu sayede yük olmaktan çıktığını söylemek mümkündür. Türkiye şartları açısından bakarsak çeşitli nedenlerle bilhassa otomatik şanzıman değişimi veya revizyonu gibi kalemler, yasal garanti süresi sonrası çıkan arızalarda araç sahibine büyük masraflar çıkarmaktadır. Birçok araçla ilgili şikayetleri okuduğumuzda en çok rastladığımız konuların başında şanzıman arızası gelmektedir. Otomatik şanzıman başlıbaşına bir uzmanlık ve masraf konusu olup, bozulunca bu yüzden aracını satanlara da sıklıkla rastlanmaktadır. İkinci elde son yıllarda geliştirilen mekanik garanti sistemleri ve çıkan ikinci el yönetmeliği sayesinde bu konuda ciddi mesafe alınmasına rağmen, elektrikli araçların bu konuda getirdiği kolaylık ve sadelik ciddi bir avantaj olarak kabul edilmelidir.
Tüm Marka ve Modelleri Sizin İçin Araştırıyoruz
Siz de araç karşılaştırma sayfamızdan birbirinden farklı özelliklere sahip araçlara tek bir tıkla göz atabilir ve dilediğiniz araçları anında karşılaştırabilirsiniz.
Sifiraracal.com, sitemiz üzerinden otomobil kampanyalarını inceleyebilir, tek bir tıkla sıfır araç kampanyalarına ulaşabilir ve anında size özel ücretsiz fiyat teklifi alabilirsiniz.
Giriş
