İlginizi Çekebilir: Elektrikli Otomobil mi, Hibrit Otomobil mi?
Günümüzde hemen hemen her firmanın üretmiş olduğu otomatik şanzımanlı otomobiller, artık neredeyse düz şanzımanlı araçlar kadar revaçta. Bunda, gelişen piyasa koşullarıyla birlikte otomatik şanzımanlı otomobillerin daha çok üretilmesi ve daha ucuz fiyatlarla satılması da çok büyük yere sahip.
Kaldı ki, artık otomatik şanzımanlı otomobiller için de ehliyet gerekiyor ayrıca bu ehliyete sahip otomobil sürücüleri manuel vites ehliyetleriyle bu otomobili kullanamayacak.
Otomatik vitesli otomobillerde CVT, DSG, MMT, EDC, ve TCT Dualogic Easytronic olmak üzere başlıca 5 farklı şanzıman çeşitleri vardır.
Patenti hakları Volkswagen şirketine ait olan ve otomatikleştirilmiş manuel şanzıman olarak kabul edilen DSG şanzıman, standart şanzımanlardan farklı olarak iki tane debriyaja sahiptir. Biri 1-3 ve 5. vitesler için diğerleri ise 2-4 ve 6. vitesler için kullanılmaktadır ve vites geçişleri için bir sonraki vites hazırda bekletilir. Performansa önem veren sürücüler için özel olarak geliştirilen bu sistem, Türkiye’de de ilk olarak Volkswagen firması tarafından sunulmuştur.
Bu şanzıman türünü Audi (A1, A3, S3, A4, A5, A7, A8 D4, Q5, TT,B8, S4 B8), Bugatti (Veyron EB 16.4 [6]), SEAT (Ibiza, Leon, Altea, Toledo, Alhambra), Skoda (Fabia, Octavia, Superb II, Roomster, Yeti), Volkswagen (Polo, Golf GTI ve R32, Jetta, Bora, Eos, Touran, Beetle, Beetle Convertible, Passat, Passat CC, Scirocco, Tiguan, Caddy, Transporter) markaları kullanmaktadır.
CVT şanzıman, Nissan Murano, Audi A6, Nissan Micra, Honda Civic, Honda City, Toyota Prius, Fiat Albea, Subaru G3X, Subaru HM-01, Avrupa Ford Fiesta 1.3 lt. ve Ford Escort 1.6, Volvo, BMW gibi otomobillerde kullanılan şanzıman türüdür.
Türkçe’ye ‘sürekli değişken iletim’ olarak dönüştürülen bu şanzıman, diğer şanzımanlı araçlara göre daha az yakmasıyla bilinmektedir. Sarsıntısız bir şekilde vites değişimine sahip olan ve motor gücünün motordan tekerlere makara- kasnak sistemiyle eşit olarak iletildiği bu sistemde, vites kutusu ve debriyaj yoktur.
Kısaca EDC olarak adlandırılan Efficient Dual Clutch şanzıman sistemi, Renault şirketinin geliştirdiği bir şanzıman sistemidir. Çift kavramalı ya da çift debriyajlı otomatik vitesle çalışan bu şanzıman, birbiri ardından gelen vitesleri kavramak için hazırda bekletiyor. Normal bir otomatik vites ya da manuel vitesli otomobillere göre yaklaşık %20 yakıt tasarrufunun sağlıyor. Bu sistem Volkswagen’in geliştirdiği DSG sistemine benzerliğiyle dikkat çekmektedir.
MMT ismi verilen otomatikleştirilmiş olan manuel vitesli araçlarda özellikle Ford ve Toyota firmalarının kullandığı bu şanzıman sistemi sürücü odaklı bir sistemdir. Biranda hızlanmalarda vitesi düşürten ve rampa inişlerinde hızı azaltarak vites küçülten bu sistem, genelde manuel seçeneği bulunan araçlarda tercih edilmektedir.
Yarı otomatik ve çift kavramalı şanzıman sistemi olan TCT, start- stop sistemi ile uyumlu çalışmasıyla dikkat çekmektedir. Az miktarda yakıt tüketen ve doğaya verdiği zararı en aşağıya indiren bu sistem, FIAT Group bünyesinde bulunan Alfa Romeo ve Fiat marka otomobillerde kullanılıyor
Opel’in Corsa ve Astra modellerinde kullandığı Dualogic Easytronic şanzıman sistemi, mekanik olarak düz bir şanzımanın otomatikleştirilmiş şeklidir. Debriyajı bulunmayan bu şanzıman sistemi de diğer şanzıman sistemi gibi düşük yakıt tüketimi sağlıyor.
Otomatik vitesli otomobillerde, düşük yakıt tüketimi ve kolay kullanılması bazı sürücülerin tercihleri arasında yer almaktadır. Buna karşın bazı sorunlar çıkarabilen bu araçların en fazla sorun çıkardığı noktaları; tork konvertörü, yağ pompası, vites kavrama grupları, şanzıman muhafazası, güneş dişli grupları, hidrolik valf gövdesi, elektronik kumanda parçaları ve şanzıman keçeleri başlıkları altında toplayabiliriz.
Bu sorunları minimum düzeye indirmek isteyen otomatik vitesli araç sahipleri; şanzıman bakımlarını aksatmadan yaptırmalı, keçe ve yağ değişimlerini sürekli yapmalı, yağ durumunu (şanzıman yağ durumu) sürekli kontrol etmeli, vites değişimi yaparken debriyaja tam olarak basmalı, sert kalkış ve sert duruşlardan, ayrıca vites geçişlerinden kaçınmalı; otomatik şanzımanlı araçta vites geçiş mandalına mutlaka basmalıdır. Yüksek vites devirlerinde bu mandala basılmaması şanzıman dişlilerinde sorunlara neden olabilir ve keyifli yolculuk bir zulme dönüşebilir.
İlginizi Çekebilir: Yerli Otomobile Talipler 5 Bin Adet Sipariş Verecekler
Sonuç
Yeni ehliyet alan sürücüler ya da ehliyet almayı düşünen sürücü adayları otomatik şanzımanlı araca alışmadan kesinlikle yola çıkmamalıdır. Sürüşü kolay olan fakat tecrübe isteyen bu araçlar aksi takdirde pek çok sorun yaşatabilir.
Tecrübesi daha az olan sürücülere tam otomatik olan araçları tavsiye ediyoruz.
Giriş
