Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), kısaca tanımlamak gerekirse belirli mal veya ürünler üzerinden maktu veya oransal olarak alınan bir harcama vergisidir.

ÖTV, lüks (mücevher, kürk vb.), sağlığa zararlı (alkol, sigara vb.), çevreye zararlı (benzin vb.) mallara uygulanır.

Türkiye’de engelli bireylerin hayatını kolaylaştırabilmek ve onları topluma kazandırabilmek amacıyla engelli vatandaşlar ÖTV’siz araç satın alabilmektedirler. Yine şehit aileleri veticari aracını yenilemek isteyen bazı vatandaşlarda  de bu indirimden yararlanabilmektedir.

ÖTV İndiriminden kimler yararlanabilir?

Rapor oranı yüzde doksan ve üzeri olan engelliler

Özel aparat ile araç kullanabilen engelliler

Şehit aileleri

Bazı ticari taşıtların yenilenmesinde ÖTV indiriminden yararlanılabilinecek.

Hangi ticari alanlar ÖTV indirimi kapsamındır?

ÖTV Kanunu'na eklenen geçici maddeyle de şehiriçi taksi, dolmuş, servis, minibüs, midibüs ve otobüs taşımacılığı faaliyeti ile ticari yük taşımacılığı dolayısıyla gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek ve tüzel kişiler tarafından, söz konusu faaliyetler kapsamında kullanılan taşıtların yenilenmesinde 30 Haziran 2019'a kadar ilk edinim ÖTV'den müstesna olacak.

Şehit aileleri ÖTV indiriminden nasıl yararlancak?

Şehit eş veya çocuklarından birinin, eş ve çocuğun olmaması halinde şehidin anne veya babasından birinin alacağı "1600 c3 veya altında motor silindir hacmine sahip binek otomobil, panelvan, pikap, arazi taşıtı, ATV, cip, steyşın vagon gibi taşıtlardan bir defaya mahsus ÖTV alınmayacak.

Engelliler için ÖTV indirimi ve ayrıntıları…

ÖTV indiriminden yararlanmak için rapor oranı aranır mı?

Bu haktan yararlanabilmek için herhangi bir rapor oranı aranmamaktadır.

Sıfır ÖTV hangi koşullarda geçerlidir?

Engelli raporuyla araç alımında, raporunda engelinin % 90 ve üzeri olduğu belirtilenler ÖTV indiriminden tamamen, yani sıfır ötv ile yararlanabiliyorlar.

Aracı kimler kullanabilir?

Durumu araç kullanmaya uygun olan bireyler satın aldıkları aracı kendileri kullanabiliyor, olmayanlar ise en fazla ikinci dereceye kadar ( anne, baba, çocuk, kardeş, torun, büyükbaba, büyükanne) akrabalarına veya özel şoförlerine kullandırabiliyorlar.

Engel Raporu Yüzde 90’ın altında ise;

Engellilik oranı % 90’ın altında olan bireyler alacakları otomobilde engellerine yönelik herhangi bir düzenleme yapmazlarsa ÖTV muafiyetinden yararlanamamaktadırlar. Aynı şekilde engelli raporu ile satın alınan aracın bir başkası tarafından kullanılması durumunda da ÖTV muafiyeti olmamaktadır.

ÖTV İndirimli alınan aracı satabilir miyim?

ÖTV İndirimli olarak alınan aracı beş yıl boyunca satamazsınız.

İkinci el araç alırken ÖTV indirimi olur mu?

Bu indirimden sadece sıfır km araç alırken faydalanırsınız.

ÖTV’siz Araç Alımı İçin Başvuru Yeri Neresidir?

ÖTV’siz araç alımında herhangi bir resmi daireye başvuru gerekmemektedir. Malul ve engellilerin ÖTV’siz araç alımında istenen belgeleri aracı satın alacakları bayiye teslim etmeleri yeterlidir.

Ayrıca;

1.600 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip 87.03 tarife pozisyonunda yer alan binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep, steyşın vagon vb. taşıtların,

Eşya taşımaya mahsus, 2.800 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip 87.04 tarife pozisyonunda yer alan van, panelvan, kamyonet, pick-up vb. taşıtların,

Motor silindir hacmine bakılmaksızın, 87.11 tarife pozisyonunda yer alan motosikletlerin

Engellilik derecesi % 90 veya daha fazla olan bireyler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk edinimi ÖTV’den muaf tutuluyor. Bu istisnadan yararlanabilmek için taşıtın özel tertibatlı olması, ya da engellinin kendisi tarafından kullanılması gerekmiyor.

Yukarıda üç madde halinde belirtilen araçların engellilik derecesi % 90’ın altında kalan bireyler tarafından alımında ise, ÖTV istisnasından yararlanabilmek için taşıtın özel tertibatlı olması ve engelli birey tarafından bizzat kullanılabilmesi gerekiyor.  

İstisnadan yararlanarak adlarına bir taşıt aracı tescil edilenlerin, ilk edinim tarihinden itibaren beş yıl süresince ÖTV ödemeden taşıt satın almaları veya ithal etmeleri mümkün olmuyor. Ancak, istisna kapsamında satın alınan araçların ilk edinim tarihinden sonra deprem, heyelân, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle hurdaya çıkarılması halinde beş yıllık süre dolmaksızın yeniden istisnadan yararlanılabiliniyor.

Pazarda En Büyük Oran 1600 cc’nin

ODD (Otomotiv Distribütörleri Derneği) verilerine göre 2016 yılı Ekim sonuna kadar satılan otomobiller motor hacmine göre incelendiğinde, en yüksek paya yüzde 96,19 oranıyla yine 1600cc altındaki otomobiller 532.055 adet ile sahip oldu. Ardından yüzde 3,10 pay ile 1600-2000cc aralığındaki otomobiller ve yüzde 0,58 pay ile 2000cc üstü otomobiller yer aldı.

Engelliler için ehliyetler nasıl alınıyor?

Bilindiği gibi, 2016 yılına kadar engelli sürücülere H sınıfı ehliyet veriliyordu. Bu durum 2016 yılının başından itibaren değişti ve engelli sürücüler, engelli ibareli A ve B sınıfı ehliyetler kullanmaya başladılar.

Engelli sürücü ehliyeti alabilmek için, sürücü adaylarının engel durumlarını gösteren ve engelli sürücü belgesi alabileceklerini belirten sağlık raporunu ibraz etmeleri gerekiyor. Engelli sürücü ehliyeti için, ayrıca, 17 yaşını bitirmiş ve en az ilkokul mezunu olmak şartları da aranıyor. Yazılı ehliyet sınavını geçen engelli sürücü adayları; daha sonra engel durumlarına uygun donanımlı direksiyon eğitimini aldıkları özel aparatlı araçlar ile uygulama sınavına giriyorlar. Hem yazılı, hem direksiyon sınavlarının süreleri diğer sürücü adayları ile aynı.

Engelli sürücü adayı yalnızca, tam teşekküllü devlet hastanesinden alacağı sağlık raporunda belirtilen, engeline uygun özel aparatlı ya da engeline göre sadece otomatik vitesli araç kullanabiliyor. Daha önce sürücü belgesi olan fakat bir kaza ya da hastalıktan dolayı engelli durumuna gelen bireyler yazılı sınavına tabi tutulmuyorlar. Bu bireyler sağlık durumları ile ilgili özel donanımlı araçlarla direksiyon sınavına girip B sınıfı ibareli ehliyetlerini alabiliyorlar.

1 Ocak 2016 tarihinden itibaren H sınıfı sürücü belgesi verilmiyor, ancak daha önce verilmiş olan H sınıfı sürücü belgelerinin değiştirme işlemlerinin 2021 yılının sonuna kadar yapılması gerekiyor. Bu sürenin uzatılma yetkisi ise İçişleri Bakanlığına bırakılmış durumda.